بررسی رخساره ها و ژئوشیمی سنگهای ماگمایی منطقه شهراب-فشک، شمال شرق فرمهین، اراک

سنگهای آتشفشانی سنوزوئیک منطقه ی مورد مطالعه با چهار رخساره : رخساره ی رسوبی-آذرآواری، رخساره ی روانه گدازه های آندزیتی-آندزی بازالتی، رخساره ی روانه های ایگنیمبریتهای ریولیتی و رخساره ی نفوذیهای نیمه عمیق بر روی واحدهای قدیمی تر به سن ژوراسیک و کرتاسه و با دگرشیبی در زیر سازندهای سرخ زیرین، قم، سرخ بالایی و کنگلومرای بختیاری قرار می گیرند. گدازه ها با طیف ترکیبی گسترده ای شامل: آندزیت، آندزی بازالت، داسیت و ریولیت و هم چنین نفوذی ها شامل توده نفوذی دیوریتی و دایکهایی با ترکیب دیوریت-آندزیت می باشند. عمده ترین کانیهای موجود در این سنگها پلاژیوکلاز، سانیدین، آمفیبول، پیروکسن و کانیهای تیره می باشند و بافتهای پورفیری، میکروکریستالین، هیالوکریستالین و اینترسرتال را عرضه می کنند. نمونه های مورد مطالعه در نمودارهای تعیین سری ماگمایی در محدوده کالک آلکالن قرار می گیرند و با توجه به نمودارهای هارکر دچار تبلور تفریقی کلینوپیروکسن، آمفیبول، پلاژیوکلاز، فلدسپاتهای آلکالن و کانیهای تیره (مگنتیت، تیتانومگنتیت، ایلمنیت و روتیل) شده اند. در نمودارهای عنکبوتی، عناصر نادر خاکی سبک lree نسبت به عناصر تادر خاکی سنگین hree غنی شدگی و عناصر hfs (ti, nb) آنومالی منفی و عناصر lfs (cs, k, pb) آنومالی مثبت نشان می دهند که از ویژگیهای بارز مناطق فرورانش است. ضمن آنکه در نمودارهای تمایز محیط تکتونیکی، نمونه ها در محدوده های بازالتهای مناطق جزائر قوسی و حاشیه فعال قاره ای قرار می گیرند. در بررسیهای شیمی کانیها شواهدی از تغییرات شرایط فیزیکوشیمیایی مخزن ماگمایی و نیز تبلور آنها در شرایط فوگاسیته ی اکسیژن بالا و فشارهای متوسط تا بالا و در محیط تکتونیکی جزائر قوسی و برخی نیز موقعیت بازالتهای درون صفحات را نشان می دهند. نتایج فشارسنجی فشار 10-2 کیلوبار برای کل نمونه ها و نتایج دماسنجی برای آمفیبولها دمای 20±720 و برای کلینوپیروکسنها دمای150±1050 و برای ارتوپیروکسنها دمای 150±950 به دست می دهد. در بررسیهای ساختاری انجام گرفته سامانه گسل امتداد لغز راست بر عزالدین-راهجرد (با روند n10-20w)که برای اولین بار در این مطالعه معرفی می گردد طولی حدود 70 کیلومتردارد و این گسل وگسلهای قم-زفره و بیدهند از جمله گسلهای عرضی پی سنگی منطقه محسوب می شوند. روند دایکها عمود بر محور چین خورگیها است که عموماً موازی با روند گسلها است. لذا می توان نتیجه نتیجه گرفت که ارتباط نزدیکی بین تکتونیسم و ولکانیسم برقرار بوده و الگوی تکتونیکی ترافشاری راست بر مهم ترین رژیم دگرریختی منطقه بوده است.